Güney Kore’de Anayasa Mahkemesi, Devlet Başkanı Yoon’un azline karar verdi

Yoon’u devlet başkanlığına aday gösteren, iktidardaki Halkın Gücü Partisi (PPP), “kararı hürmetle kabul ettiklerini” bildirirken, ana muhalefetteki Demokratik Parti (DP) kararı “halkın zaferi” olarak niteledi.

Sıkıyönetim ilanı

Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Aralık 2024 gecesi televizyonda yaptığı konuşmada, “muhalefetin devlet zıddı aktivitelere karıştığı” gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etmiş lakin meclisin yaptığı oylamada bu kararın kaldırılması ve Bakanlar Konseyinde onaylanmasıyla geri adım atmıştı.

Ulusal Meclisin 14 Aralık 2024’te yaptığı oylamada azli istenen Yoon, Anayasa Mahkemesinin hakkında vereceği karara dek vazifeden süreksiz olarak uzaklaştırılmıştı.

Azil davası dışında sıkıyönetim ilanı hakkında yürütülen isimli soruşturma kapsamında 15 Ocak’ta gözaltına alınan Yoon, ülke tarihinde gözaltına alınan ilk devlet başkanı olmuştu.

Yoon, Seul Batı Bölge Mahkemesinin kararıyla “ayaklanmaya liderlik etmek” ve “görevi berbata kullanmak” suçlamasıyla 19 Ocak’ta tutuklanmış, Güney Kore Savcılığı 26 Ocak’ta Yoon hakkında bu suçlamalarla iddianame hazırlamıştı.

Seul Merkez Bölge Mahkemesinin tutukluluğu iptal etmesi ve fizikî gözaltı olmadan yargılanmasına müsaade vermesiyle Yoon, 8 Mart’ta özgür bırakılmıştı.

Azil süreci

Güney Kore’de devlet liderinin misyondan alınması için Ulusal Meclise sunulan azil önergesinin, meclisin üçte ikisi tarafından onaylanması gerekiyor. Öbür siyasalların azli için ise salt çoğunluk kâfi oluyor.

Azil oylamasının akabinde azil istemi, Anayasa Mahkemesine intikal ediyor. Azil sürecine ait ispatları dinleyip pahalandırmak üzere duruşma düzenleyen mahkemenin, azli istemini onaylamak yahut reddetmek için 6 ay müddeti bulunuyor. Mahkemedeki 9 yargıçtan 6’sının kararı onaylaması halinde başkan misyondan alınıyor. Mahkemede hala 8 yargıç vazife yapıyor.

Güney Kore Ulusal Meclisinin 14 Aralık’taki oylamasında nitelikli çoğunluk sağlanarak Yoon’un azli talep edilmişti.

Anayasa Mahkemesinin yargılamanın akabinde azline karar verdiği Yoon, 2017’de azledilen eski Devlet Başkanı Park Geun-hye’nin ardından bu formda misyondan alınan ikinci devlet başkanı oldu.